Wir gedenken des chemischen Angriffs auf die Stadt Halabja in Kurdistan, bei dem bis zu 5.000 Menschen getötet und mehr als 10.000 Zivilisten verletzt wurden. Sie litten unter langfristigen Krankheiten aufgrund der Exposition gegenüber den vielen Nervengiften, die bei dem Angriff verwendet wurden.
Diese Tat stellt den größten chemischen Angriff auf Zivilisten seit dem Ersten Weltkrieg dar und war Teil der von Saddam Hussein geleiteten Anfal-Operation. Diese Operation war ein systematischer, geplanter Völkermord gegen das kurdische Volk mit dem Ziel, ihre Länder zu arabisieren.
Heute, 36 Jahre nach dem entsetzlichen Angriff, leiden die Menschen von Halabja immer noch unter Gesundheitsproblemen. Doch hat diese Tragödie nicht genügend internationale Aufmerksamkeit erhalten, und nur einige europäische Länder haben die Anfal-Kampagne gegen das kurdische Volk als Völkermord anerkannt.
Zu diesem schrecklichen Tag hat der prominente kurdische Dichter, Sherko Bekas das folgende Gedicht geschrieben. Er wurde aus dem Kurdisch-Soranî ins Englische von Mihraban Salih, die amtierende Generalsekretärin der Kurdischen Gemeinde München, übersetzt:
In the name of Halabja, and five thousand moons
In the name of "Mawlawi" and five thousand flowers
In the name of "Goran" and five thousand pigeons
to the genius scientists of "Pushkin"s country
the country of “Jack London”
the country of "Byron"
the country of “Jeanne d'arc”
the country of "Bismarck"
the country of "Garibaldi"
the country of "Van Gogh"
the country of... the country of... the country of..
Thanks for the present, that all of you sent,
in the morning of 16/3/1988,
through Baghdad,
to the flowers, pigeons, and children of Halabja...
Sherko Bekas
Kurdî-Kurmancî
Bîranîna Helebçeyê: Rêzgirtin ji bo Goriyên Komkujiyê
Em êrîşên kîmyayî li ser bajarê kurdî Helebçeyê, başûrê Kurdistanê, bi bîr tînin. Di vê êrîşê de 5.000 mirov hatin kuştin û ser 10.000 sivîl birîndar bûn. Di encamê de bi nexweşiyên demdirêv ketin ku sedema lê ketina wan bi gelek jehrên rehan, ku di êrîşê de hatin bi kar anîn.
Ev kiriyar bû mezintirîn êrîşa kîmyayî li ser sivîlan ji dema cenga cîhanî ya yekem ta niha û
beşek ji operasiyona enfal a Seddam Hisên. Ev jî qirrkirineke pergalî û neqşekirî dijî gellê kurd bû û armanca wê jî erebkirina xaka kurdan bû.
Îro, piştî 36 salan ji vê êrîşa newêrek, mirovên Helebçeyê hîn jî pirsgirêkên wan yên tenduristî hene. Lê belê li gor mezinbûna vê trajediyê li ser asta cîhanî kêm mirov agahdarî danê û bi tenê çend welatên ewropî kampanya enfalê dijî gellê kurd weku komkujî û kokrakirin bawer pê anîn û nas kirin.
کوردی-سۆرانی
هێرشی کیمیایی بۆ سەر شاری هەڵەبجە لە هەرێمی کوردستان بەبیر دێنینەوە، کە تێیدا زیاد لە پێنج هەزار کەس شەهید بوون و نزیکەی دە هەزار کەسیش بریندار بوون و توشی نەخۆشی درێژخایەن هاتن بەهۆی بەرکەوتنیان بە چەندین جۆر گازی دەماریی کە لە هێرشەکەدا بەکارهات.
ئەو هێرشە کە تا ئێستا بە گەورەترین هێرشی کیمیایی دەناسرێت کە دژ بە هاوڵاتیانی مەدەنیی کرابێت لە دوای جەنگی جیهانیی یەکەمەوە، لە میانەی کەمپەینی ئەنفالدا بوو کە بە سەرپەرشتی سەدام حوسێن ئەنجام درا، ئەویش جینۆسایدێکی سیستەماتیک و پلان بۆ دانراو بوو لە دژی کوردەکان و بە ئامانجی بە عەرەبکردنی خاکەکەیان بوو.
ئەمڕۆ، کە سی و شەش ساڵ بەسەر ئەو هێرشە سامناکەدا تێپەڕ دەبێت، دانیشتوانی هەڵەبجە هێشتا کێشەی تەندروستییان هەیە , بەڵام هێرشەکە هێشتا هەڵوەستەیەکیی نێودەوڵەتیی دروست نەکردووە، تەنها چەند وڵاتێکی ئەوروپیی ئەنفالیان لە دژی گەلی کورد بە ڕەسمیی وەک جینۆساید ناساندووە.
Comments